Η ενδυματολογία στην περιοχή της Θράκης είναι ποικιλόμορφη. Οι ενδυματολογικές ιδιαιτερότητες της κάθε ενδυμασίας, διαφοροποιούν και δίνουν έμφαση στο χαρακτήρα της κοινωνικής ομάδας από την οποία προέρχεται. Η ενδυμασία ως ενδυματολογικό σύνολο, σε συνάρτηση με τη διακοσμητική αντίληψη των επί μέρους εξαρτημάτων της, που εκφράζεται μέσα από...
Οι Θρακιώτες φορούν ένα είδος φαρδιού παντελονιού, το «πουτούρι» που φορέθηκε μόνο στη Θράκη και που ονοματολογικά χαρακτήριζε όλη τη Θρακιώτικη ανδρική ενδυμασία. 'Ηταν φτιαγμένο από σαγιάκι, μάλλινο δίμιτο ύφασμα της νεροτριβής (είδος τσόχας), συνήθως σε καφέ χρώμα, ως καθημερινή ενδυμασία και σε μαύρο χρώμα ως επίσημη φορεσιά Τα καλοκαιρινά...
Τα ενδύματα κατά την κυκλοφορία τους λειτουργούν ως επικοινωνιακά στοιχεία, ως διαμεσολαβητές στις κοινωνικές σχέσεις, συνιστούν πεδίο στο οποίο, μέσω τη χρήσης ενδυματολογικών «σημείων», καθρεφτίζονται η πολιτισμική κατηγοριοποίηση του χρόνου (καθημερινός, επίσημος), αλλά και τα κοινωνικά στάδια της ζωής μιας γυναίκας (ελεύθερη, αρραβωνιασμένη,...
Η υφαντική ασκείται είτε ως οικιακή τέχνη (κυρίως από τις γυναίκες) για την κάλυψη των οικιακών αναγκών είτε ως βιοτεχνική επιχείρηση (απασχόληση ανδρών και γυναικών) με στόχο το εμπόριο. Τα προϊόντα πωλούνται επί τόπου, στα αστικά κέντρα ή σε εμποροπανηγύρεις (παζάρια). Η άνθιση της υφαντικής συμπίπτει με τον 18ο κυρίως αιώνα. Το βασικό μέσο της ύφανσης είναι ο αργαλειός (αργαστήρι, βούφα, λάκκος κ.ά.). Στο οικιακό πλαίσιο στήνεται σε ειδικό δωμάτιο, συχνά κοντά σε παράθυρο, και αλλάζει θέση κατά τη διάρκεια του χειμώνα ή του καλοκαιριού. Είναι χαρακτηριστικές οι φράσεις που χρησιμοποιούνται όταν αρχίζει η ύφανση: «στήνω αργαλειό», «ανοίγω τον αργαλειό» κ.ά. Ο αργαλειός μπορεί να είναι ορθός, στητός, του Καπλί ή αμπά ή, μάλλινο υφαντό με απάνω κέντημα (κέντημα χεριού) λάκκου ή και άλλο υείδους. Ανάλογα με το είδος του υφαινόμενου υφάσματος μπορεί να είναι παννήσιος, αντρομιδήσιος, σχοινιάτικος, των χαραριών κ.ά.
Οι υφαντικές ύλες που χρησιμοποιούνταν για τα υφαντά του αργαλειού είναι το μαλλί, το μετάξι, αλλά και το λινάρι, το καννάβι και ιδιαίτερα το βαμβάκι. Βέβαια οι τρεις τελευταίες έπαψαν από πολύ νωρίς να τυγχάνουν κατεργασίας από τις γυναίκες στο σπίτι, γιατί τις έβρισκαν έτοιμες στο εμπόριο.. Από την τεχνική της κατασκευής τους τα υφαντά διακρίνονται σε μονά, διπλά, δίμιτα, απολυτά, σκουλωτά, θηλωτά, περαστά-βεργωτά, κλωστά, μασουρωτά, σπαθωτά ή σανιδωτά, ξεφαδιαστά, συρτά κ.ά.). Από τα διακοσμητικά τους θέματα διακρίνονται σε λουριαστά, λουρωτά (τα πλέον συνήθη για τα οποία η υφάντρα περνώντας με τη σαΐτα της χρωματιστά υφάδια ανάμεσα στα στημόνια σχηματίζει χρωματιστές ρίγες ή λουρίδες, διαφορετικού πλάτους), αραδωτά, ουγιαστά, κενάρια, τσοσμέδες, γιολίδικα, ανταμωτά, νταβανωτά, σαντρατσωτά, κλουβωτά, ψηφωτά, κουταλίδικα, σκεμπελίδικα και διακοσμημένα με ανθικά μοτίβα. κ.ά
Είναι χειροκίνητη μηχανή ύφανσης, συνηθέστερη σε πα- λαιότερες εποχές. Χρησιμοποιήθηκε κυρίως κατά την προβιομηχανική εποχή και αργότερα και στις αγροτικές περιοχές, η οικιακή οικονομία των οποίων διαδραμάτισε βασικό ρόλο, καθώς αποτελούσε το κύριο μέσο ύφανσης και κλωστοϋφαντουργίας. Μετά την βιομηχανική επανάσταση ο κλασικός, ο ξύλινος, κινούμενος με μϋική ενέργεια, αργαλειός αντικαταστάθηκε από το μηχανικό αργαλειό.
Στον αργαλειό υφαίνονταν τα ρούχα της οικογένειας. Χοντρά κλινοσκεπάσματα, στρωσίδια για το σπίτι, σεντόνια και τραπεζομάντηλα και υφάσματα βαμβακερά και μεταξωτά για το ράψιμο των ρούχων. Τα σύνεργα πολλά. Η ρόκα και το αδράχτι για την δημιουργία του νήματος. Τέλος η ανέμη για το τύλιγμα του έτοιμου νήματος.
Το αδράχτι ήταν ένα λεπτό κυλινδρικό ξύλο μεγέθους 20εκ., πιο λεπτό στις άκρες και παχύτερο στη μέση. Στο κάτω μέρος του προσαρμοζόταν ένας ξύλινος σφόνδυλος με τρύπα στη μέση που έκανε το αδράχτι βαρύτερο διευκολύνοντας την κατακόρυφη περιστροφή του.
Το σφονδύλι είναι στρογγυλό και βαρύ αντικείμενο που το στερεώνουν στη βάση του αδραχτιού (μεταλλικό ή ξύλινο κυλινδρικό εργαλείο για το γνέσιμο υφαντικού υλικού), για να διευκολύνει την κανονική περιστροφή του νήματος. Τα σφονδύλια ήταν κατασκευασμένα από πηλό, πέτρα ή κόκαλο και μερικές φορές από στεατίτη.
Κύριος σκοπός τους ήταν η ενίσχυση της περιστροφής του αδραχτιού και για το λόγο αυτό καθοριστικό ρόλο έπαιζαν η διάμετρος και το βάρος τους. Όσο μακρύτερες οι ίνες, τόσο βαρύτερο έπρεπε να είναι το σφονδύλι, ενώ όσο η διάμετρος ήταν μεγαλύτερη τόσο η περιστροφή γινόταν πιο αργά και η κλωστή ήταν πιο αραιά στριμμένη. Συχνά για ακινητοποίηση του σφονδυλιού στο αδράχτι, τοποθετούνταν λίγες ίνες ή λίγο κερί ανάμεσα στο σφονδύλι και το αδράχτι.
Το κιλίμι (παράγεται από αντίστοιχη τουρκική λέξη) είναι ένα είδος χαλιού χωρίς πέλος υφασμένο στο χέρι και διακοσμημένο με γεωμετρικά συνήθως σχήματα, συνήθως για την κατασκευή τους χρησιμοποιούνταν τα υλικά:
μαλλί προβάτου ή τράγου, μετάξι, βαμβάκι, λινάρι, καννάβι και βάφονταν με φυτικές χρωστικές ουσίες. Ξύλινος αργαλειός χρησίμευε για την ύφανση.
Τα ξύλινα μπαούλα , μερικά από αυτά αν και όχι όλα ήταν ζωγραφιστά η διακοσμημένα με σχεδία τα οποία χρησίμευαν στην αποθήκευση ρούχων, ασπρόρουχων, σεντονιών και για πετσέτες.