Μέρη της γυναικείας φορεσιάς

Τα ενδύματα κατά την κυκλοφορία τους λειτουργούν ως επικοινωνιακά στοιχεία, ως διαμεσολαβητές στις κοινωνικές σχέσεις, συνιστούν πεδίο στο οποίο, μέσω τη χρήσης ενδυματολογικών «σημείων», καθρεφτίζονται η πολιτισμική κατηγοριοποίηση του χρόνου (καθημερινός, επίσημος), αλλά και τα κοινωνικά στάδια της ζωής μιας γυναίκας (ελεύθερη, αρραβωνιασμένη, παντρεμένη, χήρα).

Οι γυναικείες φορεσιές φαίνεται να έχουν δημιουργηθεί για εντυπωσιασμό παρά για να αναδείξει την ομορφιά του σώματος. Σε αντίθεση με την ανδρική ενδυμασία που παρουσιάζεται ως ένα ενιαίο, κοινό ένδυμα, η γυναικεία ενδυμασία της Θράκης διαφοροποιείται μέσα στο χώρο.

Τα γυναικεία ρούχα αποτελούσαν ένα κώδικα επικοινωνίας που απεικόνιζαν την κοινωνική θέση ή την κοινωνική κατηγορία της κάθε γυναίκας. Το κάθε εξάρτημα, το χρώμα, η διακόσμηση, η μορφή του ενδύματος, όλα αποτελούσαν μηνύματα αναγνώρισης που αποτύπωναν τη θέση της γυναίκας στην παραδοσιακή κοινωνία. Οι ελεύθερες φορούσανε ζωηρά χρώματα και τα ρούχα τους είχανε πολλά κεντήματα πλούσια κεντίδια. Οι κορδέλες στολισμένες με πούλιες ήταν μόνο για τις ελεύθερες και τις νιόπαντρες γυναίκες φορούσαν τα κόκκινα «σαλένια» ή «μπουχασένια» που θα τα φορούσαν 40 ημέρες μετά το γάμο. Ο κεφαλόδεσμος σεμνός για τις ηλικιωμένες, λουλουδιασμένες μαντίλες και σιργκούνια για τις ελεύθερες. Για τις νύφες λουλούδια και γκιρλάντες, καρφίτσες και τέλια πολλά. 'Όλα την ημέρα του γάμου λαμπερά., πλούσια, καλορίζικα, σύμβολα και ευχές για τη νέα ζωή της γυναίκας και την εξασφάλιση της γονιμότητας.

Η γιορτινή φορεσιά αποτελείται από το άσπρο υφαντό βαμβακερό πουκάμισο, που λέγεται Αντερί με πολύχρωμο μάλλινο κέντημα στον ποδόγυρο και την τραχηλιά, το μαύρο αμάνικο φουστάνι ή τσούκνα στολισμένο στην τραχηλιά και τον ποδόγυρο με πολύχρωμα μεταξένια γαϊτάνια. Η διακόσμηση δηλ. της τετράγωνης τραχηλιάς και του ποδόγυρου γινόταν με πολύχρωμα σιρίτια στον ποδόγυρο, στα μανίκια και κυκλικά στο στήθος.

Τον χειμώνα πάνω από την τσούκνα φορούσαν την μανικωτή σιγκούνα από ίδιο ύφασμα και ίσια στολισμένη όπως η τσούκνα.

Η ποδιά ή ήταν μαύρη από σαγιάκι στολισμένη με διάφορα σιρίτια ή γαϊτάνια ή ήταν σε κόκκινο χρώμα από δίμιτο ύφασμα. Οι κοπέλες έπλεκαν τα μαλλιά τους κοτσίδες, φορούσαν στο κεφάλι ένα κόκκινο φεσάκι όπου στερέωναν σειρές με φλουριά περασμένες σε αλυσίδες και από πάνω έβαζαν τη μαντίλα έτσι ώστε να φαίνονται τα φλουριά.

Βιβλιογραφία:

-https://users.sch.gr/athanasiadi/thrakiki/foresies.htm

-Παπαντωνίου Αθηνά (Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα)

-Ελληνικές Φορεσιές (Ιστορική & Εθνολογική Εταιρεία της Ελλάδος)

-Θρακική Εστία Ν. Σερρών, www.thrakiki.gr